σκολίωση 1

Σκολίωση

Ο όρος Σκολίωση προέρχεται από τη λέξη σκολιός, που σημαίνει στρεβλός και υπονοεί ότι η Σπονδυλική Στήλη έχει στραβώσει. Η φυσιολογική Σπονδυλική Στήλη στην προσθοπίσθια διάστασή της φαίνεται τελείως ευθεία. Σκολίωση ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία η Σπονδυλική Στήλη παρουσιάζει πλάγια κλίση, πάνω από 10° (μοίρες). Εμφανίζεται δε στο 2% του πληθυσμού, εκ των οποίων το 0,5 % εξ’ αυτών έχει σοβαρό πρόβλημα.

Υπάρχει η αντίληψη ότι η συνήθεια των παιδιών να μεταφέρουν βαριά αντικείμενα με το ένα χέρι (π.χ. τη σχολική τσάντα) ή να κλείνουν στο πλάι το σώμα τους όταν κάθονται, είναι δυνατό να προκαλέσουν μόνιμη κάμψη της Σπονδυλικής Στήλης προς τα πλάγια.

Οι Έρευνες όμως έχουν δείξει ότι δεν είναι αυτή η αιτία της Σκολίωσης. Ούτε η Διατροφή ή η Άσκηση ευθύνονται για την ανάπτυξη Σκολίωσης. Η αιτία της Σκολίωσης είναι άγνωστη. Σίγουρα υπάρχει η Κληρονομική Προδιάθεση, αλλά καμιά από τις πολλές θεωρίες, που κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί, δεν έχει επικρατήσει. Πιο πιθανή θεωρείται κάποια Κληρονομική Διαταραχή περιοχής του εγκεφάλου.

Οι ειδικοί έχουν χωρίσει τη Σκολίωση σε τρεις βασικές κατηγορίες:

  •  Τη Συγγενή Σκολίωση (10% – 15% των περιπτώσεων), που είναι η αποτυχία σχηματισμού των σπονδύλων κατά την εμβρυϊκή ηλικία.
  • Την Ιδιοπαθή Σκολίωση (85% – 90% των περιπτώσεων), αγνώστου αιτιολογίας, που μπορεί να αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου, από τη νηπιακή ως την ενήλικο ηλικία.
  • Τη Νευρομυϊκή Σκολίωση, που προκαλείται ως παράλληλο σύμπτωμα κάποιας άλλης πάθησης του Νευρικού ή του Μυϊκού συστήματος, όπως π.χ. η Εγκεφαλική Παράλυση ή η Ατροφία των Ραχιαίων Μυών.

 Επίσης, οι ειδικοί ταξινομούν τις μορφές Σκολίωσης ανάλογα με τη περιοχή της Σπονδυλικής Στήλης, στην οποία εμφανίζεται το κύρτωμα Συνεπώς, η Σκολίωση διαχωρίζεται σε ΑυχενικήΘωρακική και Οσφυϊκή. Η Σκολίωση είναι γνωστή εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ο Ιπποκράτης αναφέρεται σε αυτήν στο έργο του «Περί άρθρων» κατονομάζοντας για πρώτη φορά τους όρους «Κύφωση» και «Λόρδωση».

Σύμφωνα με τους ειδικούς η Σκολίωση παρατηρείται πιο συχνά σε γυναίκες. Στις Η.Π.Α. εμφανίζεται στο 2% – 3% του πληθυσμού, δηλαδή περίπου 6 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από Σκολιωτικά Κυρτώματα, τα οποίαεμφανίζονται στις περισσότερες περιπτώσεις στις ηλικίες των 10-15 ετών. Ο γυναικείος πληθυσμός είναι αυτός που πλήττεται περισσότερο, με 8 στις 10 πιο σοβαρές περιπτώσεις Σκολίωσης να αφορούν νεαρά κορίτσια.

Στην Ελλάδα η Σκολίωση αφορά επίσης το 2% – 3% του πληθυσμού και κάνει την εμφάνισή της περίπου στις ηλικίες 10-13 ετών. Σύμφωνα με δημοσίευμα στο Αμερικάνικο Περιοδικό «Journal of Bone and Joint Surgery» το 1997, στην Ελλάδα η μεγαλύτερη επιστημονική μελέτη για τη Σκολίωση διήρκησε δύο χρόνια και επικεντρωνόταν σε μαθητές σχολείων σε Βορειοδυτικές και Κεντρικές περιοχές της χώρας. Συνολικά στην Ήπειρο, στη Θεσσαλία, στην Αιτωλοακαρνανία και στη Βόρεια Ήπειρο εξετάστηκαν 85.222 παιδιά από 9 ως 14 ετών. Περίπου 4.000 πέρασαν από Ακτινολογικό Έλεγχο και σε 1.436 από αυτά τα παιδιά εντοπίστηκε Σκολίωση ίση ή μεγαλύτερη των 10° (μοιρών). Σε 170 παιδιά υπήρχε Κύρτωμα 20° – 40° και χρειάστηκαν παρακολούθηση από ειδικό, ενώ 11 παιδιά, που εμφάνιζαν μεγαλύτερο Κύρτωμα, προχώρησαν σε χειρουργική επέμβαση.

  

Διάγνωση – Πρόληψη

Η Σκολίωση συνήθως γίνεται αντιληπτή από τους γονείς του παιδιού, από την Παραμόρφωση της Σπονδυλικής Στήλης. Το βασικό πρόβλημα στη Διάγνωση της Σκολίωσης είναι πως οι γονείς αντιλαμβάνονται το πρόβλημα καθυστερημένα και χάνεται πολύτιμος χρόνος καθώς η συγκεκριμένη πάθηση δεν έχει άλλα συμπτώματα.

Σε σπάνιες περιπτώσεις η Σκολίωση μπορεί να συνοδεύεται από πόνο. Από Ιατρικής πλευράς, η Διάγνωση της Σκολίωσης γίνεται με Κλινική Εξέταση του παιδιού και συγκεκριμένα με τη κάμψη του κορμού μπροστά (Adam’s Test), διατηρώντας τα γόνατα τεντωμένα, όποτε ο Ιατρός/Θεραπευτής μπορεί να διαπιστώσει αν υπάρχει Απόκλιση και Στροφή στους Σπονδύλους.

Ενδείξεις της ΣκολίωσηςΔιάγνωση Σκολίωσης

Στοιχεία που μπορεί να οδηγήσουν στη Διάγνωση της Σκολίωσης είναι:

  • Ο ένας ώμος είναι ψηλότερα από τον άλλο.
  • Η προπέτεια της μιας ωμοπλάτης.
  • Η προπέτεια ή η υψηλότερη θέση των πλευρών από τη μια πλευρά.
  • Ο ένας γοφός προέχει ή είναι υψηλότερα από τον άλλο.
  • Η ασυμμετρία της μέσης.

Το επόμενο βήμα για τη Διάγνωση είναι η Ακτινογραφία της Σπονδυλικής Στήλης. Η Ακτινογραφία γίνεται στην όρθια θέση (Προσθοπίσθια λήψη), για την επιβεβαίωση της Διάγνωσης και τη μέτρηση της Σκολίωσης (σε μοίρες). Η μέθοδος που χρησιμοποιείται ονομάζεται Cobb, και εμφανίζει ακρίβεια 3° με 5° (μοίρες).

Στην Ακτινογραφία πρέπει να εμπεριέχεται και το άνω μέρος της πυέλου, όπου από το βαθμό της Οστεοποίησής της μπορεί κανείς να υπολογίσει αδρά το υπολειπόμενο της ανάπτυξης του παιδιού (Risser sign, με μετρήσεις από 1 ως 5).

Σπανίως και κυρίως όταν υπάρχουν σύνοδα Νευρολογικά ευρήματα ή αν η Σκολίωση είναι αριστερή (θωρακική), απαιτείται η λήψη Μαγνητικής Τομογραφίας της Σπονδυλικής Στήλης. Ένα Σκολιωτικό Κύρτωμα μπορεί να υποχρεώσει τον ασθενή να μετριάσει τις κινήσεις του. Ο Πόνος και τα εμφανή σημάδια Σωματικής Παραμόρφωσης, αν και δεν εμφανίζονται σε όλες τις περιπτώσεις, θεωρούνται χαρακτηριστικά γνωρίσματα της Σκολίωσης. Μάλιστα, σε πολύ προχωρημένο στάδιο η Σπονδυλική Στήλη φθάνει στο σημείο να πιέζει τη Καρδιά και τους Πνεύμονες, με αποτέλεσμα ο ασθενής να κινδυνεύει να πεθάνει από Ασφυξία.

Οι Γιατροί υπογραμμίζουν ότι η έγκαιρη Διάγνωση και Πρόληψη, μπορούν να αποβούν σωτήριες σε πολλές περιπτώσεις, γλιτώνοντας τον ασθενή από δύσκολες επεμβάσεις. Έτσι, το 1982 έγινε ο πρώτος έλεγχος σε σχολείο της Μινεσότα στις Η.Π.Α., ενώ στη συνέχεια άρχισε μια Παγκόσμια Εκστρατεία Πρόληψης βασιζόμενη στη μαζική εξέταση των παιδιών στα σχολεία, γνωστή ως School Screening for Scoliosis. Μια κινητοποίηση που μείωσε τις επεμβάσεις κατά 63%, χάρη στην έγκαιρη Διάγνωση.

Σκολίωση Ενηλίκων

Η Σκολίωση ενηλίκων είναι μια μορφή Σκολίωσης, που μπορεί να είναι η φυσική εξέλιξη μιας Ιδιοπαθούς, μιας Συγγενούς, ή μιας Νευρομυϊκής Σκολίωσης, μετά τη σκελετική ωρίμανση και με τη πάροδο πολλών δεκαετιών. Δημιουργείται από τη καταπόνηση των δίσκων στο κοίλο της καμπύλης και τη σφηνοειδή παραμόρφωση αυτών, με αποτέλεσμα την επιπλέον αύξηση της καμπύλης, η οποία με τη σειρά της επιβαρύνει μηχανικά τη Σκολίωση μεγαλώνοντας το πρόβλημα.

Συνήθως, οι περισσότερες εκφυλιστικού τύπου Σκολιώσεις ενηλίκων δημιουργούνται ιδιαίτερα στις γυναίκες, οι οποίες στην εφηβεία τους μπορεί να μην είχαν παρατηρήσει τίποτε ή είχαν μια μικρή Σκολίωση.

Με τη πάροδο 2-3 δεκαετιών και πιο συγκεκριμένα μετά τα 35 και μέχρι τα 50 οι Σκολιώσεις αυτές γιγαντώνονται μπαίνοντας στο μηχανικό φαύλο κύκλο της επιδείνωσης. Οι πάσχοντες στη πλειοψηφία τους έχουν πάρει βάρος κατά τη διάρκεια αυτών των ετών και στο σύνολό τους είχαν εγκυμοσύνες.

Θεραπεία – Αντιμετώπιση

Η Θεραπεία της Σκολίωσης εξαρτάται από μια σειρά παραμέτρων.

Κύριο ρόλο διαδραματίζουν: 

  • Ο Τύπος της Σκολίωσης.
  • Ο Βαθμός Κύρτωσης της Σπονδυλικής Στήλης.
  • Η Θέση του Κυρτώματος.
  • Η Ταχύτητα Επιδείνωσης.
  • Και η Δυσκαμψία.

Δηλαδή το πόσο εύκολα ή δύσκολα επανέρχεται το Κύρτωμα στην αρχική του θέση. Σκολίωση μεγέθους μέχρι 20°(μοίρεςθεραπεύεται συντηρητικά με ΦυσικοθεραπείαΚολύμβηση και Παρακολούθηση, συνήθως κάθε 6 μήνες. Η Συντηρητική Αγωγή συνίσταται σε εφαρμογή κηδεμόνων (MILWAUKEE ή BOSTON) με σκοπό την αναστολή της επιδείνωσης του κυρτώματος. Ο κηδεμόνας πρέπει να εφαρμόζεται 23 ώρες το 24ωρο πριν την ωρίμανση του σκελετού, ενώ μετά την ωρίμανση μπορεί να εφαρμόζεται μόνο τη νύχτα.

Με ένα κατάλληλο κηδεμόνα και αν γίνει η Διάγνωση νωρίς, η Σκολίωση μπορεί να περιοριστεί και να φρενάρουμε την εξέλιξή της.

Η εξέλιξη των κηδεμόνων για τη Σκολίωση ακολουθεί την εξέλιξη της Ιατρικής. Οι γονείς όμως δε θα πρέπει να παρασύρονται από διαφημίσεις στην τηλεόραση και τα άλλα μέσα ενημέρωσης για «μαγικούς» κηδεμόνες. Είναι σοφότερο να απευθύνονται στον ειδικό Ιατρό και Φυσικοθεραπευτή που εμπιστεύονται, για τη Διάγνωση, την Έναρξη Φυσικοθεραπείας και την Παρακολούθηση του παιδιού τους.

Η Γυμναστική είναι απαραίτητη για ένα παιδί με Σκολίωση,με άμεσο σκοπό τη βελτίωση της στάσης του σώματος και τη μυϊκή ενδυνάμωση. Στους ασθενείς με Σκολίωση γίνεται κάθε εξάμηνο επανεκτίμηση, ώστε η Θεραπεία επιλογής να διαμορφώνεται ανάλογα με την εξέλιξη της νόσου. Αν παρά την εφαρμογή κηδεμόνων το κύρτωμα επιδεινώνεται και ξεπερνάει τις 40°, τότε αντιμετωπίζεται χειρουργικά.

Φυσικοθεραπευτική Αποκατάσταση

Τα άτομα που πάσχουν από Σκολίωση της Σπονδυλικής Στήλης ή άλλης μορφής Κύρτωση (όπως Κύφωση – Λόρδωση), που είναι Ιδιοπαθής ή Νευρομυϊκής αιτίας, μπορούν να ακολουθήσουν ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα Φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης, που θα έχει ως στόχο:

  • Να ανακουφίσει τον Πόνο.
  • Να βοηθήσει στην ανάκτηση της Λειτουργικότητας της Σπονδυλικής Στήλης στη συγκεκριμένη περιοχή της πάθησης.
  • Και τελικώς, να δοθούν οι κατάλληλες Εργονομικές Οδηγίες από τον Φυσικοθεραπευτή στον πάσχοντα, ούτως ώστε η καθημερινότητά του να είναι πιο ποιοτική και χωρίς πόνο.

Αν και πάντοτε το Φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα αποκατάστασης δίδεται στον ασθενή ανάλογα με τη Κλινική Αξιολόγηση, που γίνεται από τον θεράποντα Ιατρό ή από τον Φυσικοθεραπευτή, θα μπορούσε κανείς να πει ότι: 

  1. Η Θεραπεία δια Χειρισμών (Manual TherapyMT),
  2. Η Θεραπεία των Μυοπεριτονιακών Σημείων Πυροδότησης Πόνου (Myofascial Trigger Points TherapyMTP’s),
  3. Η Νευρο-Ρεφλεξολογία δια Χειρισμών (Neuro-ReflexologyNR),
  4. Η Μέθοδος Κινητικού Ελέγχου του σώματος (Kinetic Control MethodKCM),
  5. Η Τεχνική της Μυοπεριτονιακής Απελευθέρωσης (Myofascial Release TherapyMRT),
  6. Και η Μέθοδος Εξειδικευμένης Ελαστικής Ταινίας που Επιτρέπει τη Κίνηση (Kinesiotaping MethodKT),

μπορούν να βοηθήσουν αισθητά στην αποκατάσταση της Σκολίωσης και να περιορίσουν-εξαλείψουν τη συμπτωματολογία αυτής.

Επίσης, ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων προσαρμοσμένο στις ανάγκες του θεραπευόμενου, όπως η Σύσταση αθλητικών δραστηριοτήτων(ΚολύμβησηPilatesκλπ.) παίζει εξ΄ίσου σημαντικό ρόλο τόσο στην αποκατάσταση της Σκολίωσης, όσο και στην παρεμπόδιση της εξέλιξής της.

No Comments

Comments are closed.

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση